Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

Ὅπως σᾶς εἶχα ὑποσχεθῆ, ἦρθε ἡ ὥρα νὰ μάθουμε τὸν νικητή!
Ἐλάβαμε 39 ἀπαντήσεις, ἐκ τῶν ὁποῖων 13 ἦταν λανθασμένες,15 σωστές, ἀλλὰ λανθασμένης ὀρθογραφίας, 2 ἀπολύτως σωστὲς ἀλλὰ δυστυχῶς χωρὶς ὅνομα διαγωνιζομένου καὶ 9 ἀπολύτως σωστές.

Νικήτρια κληρώθηκε ἠ μαθήτρια ΒΑΝΕΣΣΑ ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Ἡ σωστὴ ἀπάντησις εἶναι: ὁ πέλεκυς

Ὡς μικρὴ ἐπιβράβευσι, ἡ νικήτρια ἔλαβε τὸν "Τίμαιο" τοῦ Πλάτωνος.

Στὸ ἔργο αὐτό, ὁ Πλάτων συνοψίζει τὰ πορίσματα τῶν μακροχρονίων ἐπιστημονικῶν του ἐρευνῶν γιὰ τὸ σύμπαν καὶ τὸ σύνολο τῶν φυσικῶν ὄντων. Μιλᾶ γιὰ τὴν ἀρχὴ τοῦ σύμπαντος, γιὰ τὸν δημιουργὸ τοῦ κόσμου, τὴν ἐμφάνισι τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῶν ἄλλων πλασμάτων, γιὰ τὴν ψυχή καὶ τὴν ἕδρα της, γιὰ τὸν νοῦ, τὸ σῶμα καὶ τὴν διατήρησι τῆς ὑγείας του. Σὲ αὐτὸ τὸ ἔργο μιλᾶ ἐπίσης γιὰ τὴν χαμένη Ἀτλαντίδα, ἐνῶ στὸ μικρὸ ἀπόσπασμα τοῦ "Κριτίου" ποὺ ἀκολουθεῖ, ἐξιστορεῖ τὸν ἀγῶνα τῶν Ἀθηναίων γιὰ νὰ ἀνακόψουν τὴν ἐπέλασι τῶν Ἀτλάντων.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΤΗΝΩΝ;

Γιατί, ἄραγε, ὀνομάσθηκε πελεκάνος;

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΧΑΒΙΑ (9 ἐτῶν)

 

Ο ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ:

Εὔδαιμον φῦλον πτηνῶν οἰωνῶν

Καλότυχο τὸ γένος τῶν πουλιῶν,

οἵ χειμῶνος μὲν χλαῖναν οὐκ ἀμπισχνοῦνται,
ποὺ τὸν χειμῶνα δὲν χρειάζονται κάπες,

οὐδ΄ αὖ θερμὴ πνίγους ἡμᾶς ἀκτὶς τηλαυγὴς θάλπει,
μὰ οὔτε οἱ ζεστὲς λαμπερὲς ἀκτῖνες τοῦ καλοκαιριοῦ μᾶς καῖνε ,

ἀλλ΄ ἀνθηρῶν λειμώνων

φύλλων τ΄ἐν κόλποις ναίω

μὰ κατοικοῦμε στ΄ ἀνθισμένα λιβάδια

μὲς στὶς φυλλωσιές,

ἡνίκ΄ ἄν ὁ θεσπέσιος ὀξὺ μέλος ἀχέτας

θάλπεσι μεσημβρινοῖς ἡλιομανὴς βοᾶ.

ὅταν ὁ θεσπέσιος μελωδός, ὁ τζίτζικας ,

στὶς ζέστες τοῦ μεσημεριοῦ, τρελλὸς ἀπὸ τὸν ἥλιο, τραγουδᾶ .

 

Χορὸς (ἀντιστροφὴ), Ὄρνιθες, στ. 1088-1096

ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΤΗΝΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ: Μπόλμποση Τριανταφύλλου καὶ Μπουρῆ Ἀλεξάνδρου

ΚΟΤΣΥΦΑΣ: ὁ κότσυφας προέρχεται ἀπὸ τὸ ἀρχαῖον κόσσυφος ἤ κόττυφος, πιθανὸν ἐκ τῆς κοττίδος ( κοττὶς=κεφαλὴ). Ἐκ τῆς κοττίδος ὀνομάστηκε καὶ ἡ ὄρνιθα κόττα, ἐπειδὴ ἔχει λοφίον ἐπὶ τῆς κεφαλῆς.

<<Καὶ οἱ ἀλεκτρύονες κοττοὶ διὰ τὸν ἐπὶ τῃ κεφαλῃ λόφον>>, μᾶς πληροφορεῖ ὁ λεξικογράφος Ἡσύχιος.

ΠΕΛΑΡΓΟΣ: τὸ ὄνομά του προέρχεται ἀπὸ τὸ πελός, τὸ ὁποῖον σημαίνει φαιός, γκρίζος καὶ ἀπὸ τὸ ἀργός, τὸ ὁποῖον σημαίνει λευκὸς καὶ γρήγορος. Ἡ σημασία τοῦ ἀσπρόμαυρος εἶναι δηλ. ἀπὸ τὰ πτερά του, τὰ ὁποῖα εἶναι μαῦρα καὶ λευκά.

ΣΠΙΝΟΣ: Ὁ σπίνος μοιάζει μὲ σπουργῖτι. Ὀνομάστηκε ἔτσι ἀπὸ τὴν ἀρχαία λέξι σπίζω (ἐκτείνω)< σπινός =λεπτός. Παρόμοια ὀνομάζεται καὶ στὰ σουηδικὰ spink (σπίνος).

ΦΑΛΑΚΡΟΚΟΡΑΞ: γνωστὸς καὶ ὡς κορμοράνος (phalacrocorax).

ΦΑΛΑΡΙΔΑ: ἡ φαλαρίδα ζεῖ κοντὰ σὲ λίμνες. Τὸ ὄνομά της προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀρχαία
ἑλληνικὴ λέξι φάλαρος (=λευκός,φαλακρὸς, λευκομέτωπος), ἐπειδὴ ἔχει λευκὸ μέτπο.
(φάος/φῶς< φαλός καὶ φάλαρος ἤ φάληρος)

Φαλαρὶς πτηνὸν ὁ λεγόμενος λευκομέτωπος

ὅλον γὰρ ἐστὶ μέλαν, τὸ δὲ μέτωπον αὐτοῦ καὶ μόνον ἔχει λευκὸν

εὑρίσκεται δ' ἐν ποταμοῖς καὶ λίμναις.
 

ΦΛΩΡΟΣ: ὁ φλῶρος ἔχει μελωδικὸ κελάηδημα καὶ ἐλαιοπράσινο πτέρωμα. Ὀνομάστηκε ἔτσι ἀπ΄τὴν ἀρχαία λέξι χλωρὸς (φλωρὸς ἐξ οὗ καὶ τὸ φλουρί) ποὺ δηλώνει τὸ χρῶμα του.

----------------------------------------------------------

ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΑ ΠΤΗΝΑ ἀπὸ τὴν Νεφέλη Καψάλη:

Ὁ αἰετὸς ἤ ἀετὸς (ἐκ τοῦ ἄημι=πνέω) "πέτεται μετὰ πνοιαῖς ἀνέμου".

Ἡ ἀηδὼν ἄδει (ἄδω= ψάλλω, τραγουδῶ ἐξ οὗ ὠδεῖον).

Ἡ νῆσσα (ἐκ τοῦ νέω, νήχω = κολυμβῶ) εἶναι ἄριστος κολυμβητής. Ἀνήκει στὰ νηκτικὰ πτηνά.

 

Ὁ δενδροφυλλοσκόπος πῆρε τὸ ὅνομά του ἀπὸ τὴν συνήθειά του νὰ παρακολουθεῖ (σκοπεῖ) κάποιον μέσα ἀπὸ τὰ φύλλα τῶν δένδρων.

Τὸ φοινικόπτερον πῆρε τὸ ὄνομά του ἀπὸ τὰ πτερά του ποὺ ἔχουν κόκκινο χρῶμα (φοινικοῦν).

Ἀλκυών: τὸ γνωστὸ θαλασσοπούλι. Ὀνομάζεται ἀλκυὼν "παρὰ τὸ ἐν ἁλὶ κύειν" δηλαδὴ κυοφορεῖ "ἐπωάζει ἐν τῆ θαλάσσῃ".

Ἡ σταχτοσουσουράδα ἔχει σταχτιὰ οὐρά τὴν ὁποία σείει (σουσ-ουράδα). Τὸ ἀρχαῖον της ὄνομα εἶναι σεισοπυγίς, "παρὰ τὸ σείειν τὴν πυγήν, ὅ ἐστὶ τὴν οὐράν".

Πηγή:Ἄννα Τζιροπούλου Εὐσταθίου,  "Ὁ ἐν τῃ λέξει λόγος" .  

ΑΙΣΩΠΟΥ ΜΥΘΟΙ

Οἱ μαθητές μας εἰκονογραφοῦν τοὺς μύθους ποὺ μαθαίνουμε.
Μὲ χαρὰ περιμένουμε καὶ τὰ δικά σας ἔργα!

ΑΛΩΠΗΞ ΚΑΙ ΒΟΤΡΥΣ

Ἀλώπηξ λιμώττουσα, ὡς ἐθεάσατο

Μία ἀλεποῦ πεινασμένη, σὰν εἶδε

ἀπό τινος ἀναδενδράδος βότρυς κρεμαμένους,

ἀπὸ μία κληματαριὰ σταφύλια νὰ κρέμωνται,

 

ἠβουλήθη αὐτῶν περιγενέσθαι καὶ οὐκ ἠδύνατο.

θέλησε νὰ τὰ πιάση, ἀλλὰ δὲν μποροῦσε.

 

Ἀπαλλαττομένη δὲ πρὸς ἑαυτὴν εἶπεν:

"Ὄμφακες εἰσίν".

Φεύγοντας στὸν ἑαυτό της εἶπε: " Ἀγουρίδες εἶναι".

 

Ἔτσι βγῆκε ἡ παροιμία "ὅσα δὲν φθάνει ἡ ἀλεποῦ, τὰ κάνει κρεμαστάρια".

Νά πῶς ζωγράφισε τὸν μῦθο ὁ μαθητής μας Χάρης Μπεροῦτσος:

Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Ἐργασία τοῦ μαθητοῦ μας Μίνωος Σπετσιωτάκη:

Α) ΟΡΦΙΚΟΙ

Κατὰ τοὺς Ὀρφικοὺς, ὑπάρχει ἀρχὴ τοῦ κόσμου. Τὸ Σύμπαν ἐγεννήθη εἰς κάποιαν χρονικὴν στιγμήν.Τοῦτο ὅμως ἔλαβε χώραν πρὸ ἀμνημονεύτων ἐτῶν. Οὕτω, ὁ μὲν Οὐρανὸς χαρακτηρίζεται ὡς "πρεσβυγένεθλος" (Γ32), ἤτοι, ὡς ὁ πρῶτος γεννηθείς, ἡ δὲ Φύσις ὡς "πρωτογένεια" (9,5), "πρωτότοκος", "πανάρχαια", ἀλλὰ καὶ ὡς "παλαίφατος" (9,5), "ἀρχέγονος", "παμπαλαία".

Ἐξ ἄλλου ἡ γένεσις αὐτὴ δὲν προεκλήθη ἐκ κάποιου ἄλλου προϋπάρξαντος κοσμικοῦ γεγονότος διότι εἰς τοὺς ὕμνους (9,10) λέγεται διὰ τὴν Φύσιν ὅτι εἶναι "ἀπάτωρ" καὶ πρὸς ἐνίσχυσιν τοῦ χαρακτηρισμοῦ αὐτοῦ, ἐν συνεχεία καλεῖται "αὐτοπάτωρ", διότι γίνεται ἐξ ἑαυτῆς ὡς αὐτογενής.

Οὐρανὲ παγγενέτωρ...

πρεσβυγένεθλ΄ἀρχὴ πάντων πάντων τε τελευτὴ

κόσμε πατήρ, σφαιρηδὸν ἑλισσόμενος περὶ γαῖαν
...ῥόμβου δίναισιν ὁδεύων ...

(Ὀρφικὸς ὕμνος Οὐρανοῦ, 4)

ΠΗΓΑΙ: Ὀρφικὸς ὕμνος Οὐρανοῦ καὶ Ὀρφικὸς ὕμνος Φύσεως

Νεώτερον Ἐγκυκλοπαιδικὸν Λεξικὸν "ἩΛΙΟΥ"

Β) Η ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΨΙΣ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΙΣ

Ἄν καὶ κανεὶς δὲν ἦταν παρὼν, γιὰ νὰ παρακολουθήση τὴν δημιουργία τοῦ Σύμπαντος, ἄν καὶ οἱ συνθῆκες τῆς θερμοκρασίας ἀλλὰ καὶ τῆς πίεσης ποὺ ἐπικρατοῦσαν τότε εἶναι ἀδύνατον νὰ ἀναπαραχθοῦν στὰ ἐργαστήριά μας, οἱ θεωρητικὲς μελέτες ἔχουν ἐπιτρέψει στοὺς ἀστρονόμους καὶ τοὺς πυρηνικοὺς φυσικοὺς νὰ προτείνουν μία ἀλληλουχία γεγονότων. Κανεὶς φυσικὰ δὲν μπορεῖ νὰ ξέρη τί ὑπῆρχε πρὶν τὴν μεγάλη Ἔκρηξη. Ὁ χῶρος καὶ ὁ χρόνος δὲν εἶχαν ὀντότητα. Ὑπῆρχε μόνο ὁ κοσμικὸς πυρὴν, ὁ ἀρχικὸς ἐκεῖνος σπόρος τῶν ἀπεριορίστων διαστάσεων, ποὺ περιέκλειε μέσα του τὸ σπέρμα μίας ὁλόκληρης οἰκουμένης. Ὁ χρόνος καὶ ὁ χῶρος, ὅλα ἄρχισαν μὲ τὴν "Μεγάλη Ἔκρηξι". Ἔτσι, δὲν ἔχει κανένα νόημα νὰ μιλᾶ κάποιος γιὰ γεγονότα ποὺ συνέβησαν πρὶν ἀπὸ τὴν Ὥρα Μηδὲν, γιατὶ πρὶν ἀπὸ αὐτὴ τὴν στιγμὴ δὲν ὑπάρχει ροὴ τοῦ χρόνου. Ἡ ὥρα Μηδὲν εἶναι ἡ στιγμὴ τῆς ἐκκίνησης, ἀπὸ τὴν ὁποία προέρχονται τὰ πάντα.

Στὴν θύελλα τῆς δημιουργίας ὑποατομικά σωματίδια, μιόνια, πιόνια, μεσόνια, ἀλληλοσυγκρούονται καὶ ἐκτινάσσονται. Ἡ ὕλη ἐκμηδενίζει τὴν ἀντιύλη, ἡ ἀντιύλη καταστρέφει τὴν ὕλη, ἐκλύοντας τεράστια ποσά ἐνέργειας. Φωτόνια ἐνέργειας μετατρέπονται σὲ ὕλη, ὕλη σὲ ἐνέργεια, ἐνέργεια σὲ ὕλη. Ἕνα χιλιοστό τοῦ δευτερολέπτου μετά τὴν Ὥρα Μηδέν, ἡ θερμοκρασία τοῦ Σύμπαντος ἔχει πέσει στοὺς 100 δισεκατομμύρια βαθμούς Κελσίου καὶ τὰ κουάρκ ἀρχίζουν νὰ παγώνουν, ἑνωμένα μεταξύ τους σὲ ὁμάδες δύο ἤ τριῶν. Αὐτή εἶναι ἡ στιγμή τῆς δημιουργίας ὅλων τῶν πρωτονίων καὶ οὐδετερονίων ποὺ ὑφίστανται σήμερα. Κάθε σωμάτιο τῆς ὕλης ποὺ βλέπουμε γύρω μας προέρχεται ἀπό ἐκεῑνο τὸ πρῶτο χιλιοστό τοῦ δευτερολέπτου.

Ἕνα δευτερόλεπτο μετά τὴν Ὥρα Μηδέν, τὸ Σύμπαν ἀποτελεῖται ἀπὸ ἕναν ὠκεανό ἀτομικῶν σωματιδίων, κατάστασις ποὺ συνεχίζεται γιὰ τρία ἀκόμη λεπτά. Ἀμέσως μετά, καὶ καθώς ἡ θερμοκρασία τοῦ Σύμπαντος ἔχει πέσει στὸ ἕνα δισεκατομμύριο βαθμούς Κελσίου, τὰ πρωτόνια καὶ τὰ νετρόνια ἀρχίζουν νὰ ἑνώνονται μεταξύ τους, σχηματίζοντας τοὺς πυρῆνες τοῦ ὑδρογόνου, ἀλλά ἡ θερμοκρασία εἶναι ἀκόμη πολύ ὑψηλή γιὰ τὴν δημιουργία ἀτόμων. Στὴν διάρκεια τῶν πρώτων 15 λεπτῶν τῆς δημιουργίας τὸ Σύμπαν μεγάλωσε κατά 30 φορές, ἐνῶ τὴν ἴδια χρονική περίοδο δημιουργήθηκε ὅλο τὸ ὑδρογόνο ποὺ ὑπάρχει σήμερα σὲ αὐτό, καθώς καὶ ὅλο τὸ πρωταρχικό ἥλιο. Ἔκτοτε, ὁποιαδήποτε πυρηνοσύνθεσις (δημιουργία δηλαδή χημικῶν στοιχείων), γίνεται μόνο στὸ ἐσωτερικό τῶν ἄστρων καὶ στὶς ἐκρήξεις τῶν σουπερνόβα. Σὲ εἴκοσι λεπτά ἡ ἐνέργεια ἐξακολουθοῦσε νὰ ὑπερισχύη τῆς ὕλης στὸ ταχύτατα διαστελλόμενο Σύμπαν. Καὶ ὅταν ἡ θερμοκρασία ἐλαττώθηκε στοὺς 3.000 βαθμούς Κελσίου, τὰ πρωτόνια μπόρεσαν νὰ συλλάβουν ἠλεκτρόνια, σχηματίζοντας ἔτσι τὰ ἄτομα τοῦ ὑδρογόνου. Τώρα ἐπιτέλους ἡ ὕλη ἐπικρατεῖ στὸ νέο Σύμπαν,σχηματίζοντας μάζες ἀερίων ποὺ ὀνομάστηκαν "φωτογαλαξίες".
Τελικά, μέσα σ` αὐτούς τοὺς φωτογαλαξίες τὰ νέφη ὑδρογόνου συνεχίζουν τὴν σύμπτυξί τους, ἕως ὅτου δισεκατομμύρια ἄστρα λαμπυρίζουν σὲ δισεκατομμύρια γαλαξίες. Καὶ ἔτσι σὲ δύο δισεκατομμύρια χρόνια, οἱ γαλαξίες συνδέονται σὲ σμήνη ποὺ ἀκόμη καὶ σήμερα φαίνονται νὰ εἶναι προσκολλημένα στὸ ἐξωτερικό τῆς ἐπιφάνειας κοσμικῶν "φυσαλίδων", ἀπολειφάδια μιᾶς ἐποχῆς, ὅταν τὸ Σύμπαν ἦταν ἀκόμη "μωρό".

Ἄν ἀνατρέξουμε λοιπόν μὲ μία συνοπτική ματιά στὰ πρῶτα στάδια τῆς ἐξελίξεως τοῦ Σύμπαντος, θὰ διαπιστώσουμε σχεδόν ἄμεσα ὅτι ὁ σημαντικότερος παράγοντας στὴν ἐξέλιξί του αὐτή εἶναι τὸ γεγονός ὅτι ἡ θερμοκρασία του συνεχῶς ἐλαττωνόταν, καθώς τὸ Σύμπαν διαρκῶς διεστέλλετο. Ἡ ψύξις τοῦ Σύμπαντος στὰ πρῶτα ἐκεῖνα στάδια τῆς γενέσεως μπορεῖ νὰ ἀποδοθῆ περιληπτικά ὥς ἑξῆς: μία στιγμή μετά τὴν "Μεγάλη Ἔκρηξι" ὅλη ἡ ὕλη καὶ ἡ ἐνέργεια τοῦ Σύμπαντος βρισκόταν σὲ μία θερμοκρασία 100 δισεκατομμυρίων βαθμῶν Κελσίου. Ἕνα δευτερόλεπτο μετά τὴν "ἔκρηξι" ἡ θερμοκρασία εἶχε πέσει στοὺς δέκα δισεκατομμύρια βαθμούς.

Γύρω στὰ δύο λεπτά εἶχε πέσει στὸ ἕνα δισεκατομμύριο βαθμούς, ἐνῶ 300.000 χρόνια ἀργότερα ἡ θερμοκρασία τοῦ νεαροῦ ἀκόμη Σύμπαντος δὲν ὑπερέβαινε τοὺς 3.000 βαθμούς Κελσίου ποὺ εἶναι δύο δεκάδες περίπου φορές μεγαλύτερη ἀπό τὴ θερμοκρασία ποὺ χρειάζεται ὁ ἡλεκτρικός σας φοῦρνος, γιὰ νὰ ψήση τὰ παϊδάκια ἑνὸς ἀρνιοῦ. Ἀφοῦ λοιπὸν ἡ ὕλη συμπεριφέρεται διαφορετικά σὲ διαφορετικές θερμοκρασίες, δὲν εἶναι λοιπόν καθόλου παράξενο ποὺ τὸ Σύμπαν εἶχε διαφορετική μορφή στὰ διαφορετικὰ στάδια τῆς ἐξέλιξής του. Στὴ διάρκεια τῶν πρώτων δέκα περίπου λεπτῶν τῆς δημιουργίας, τὸ Σύμπαν μεγάλωσε ἐκθετικά, ἐνῶ τὴν ἴδια χρονική περίοδο δημιουργήθηκαν οἱ πυρῆνες ὅλου τοῦ ὑδρογόνου ποὺ ὑπάρχει σήμερα σὲ αὐτό, καθώς καὶ οἱ πυρῆνες ὅλου τοῦ πρωταρχικοῦ ἡλίου. Ἡ κατάσταση τῆς ὕλης στὸ νεoγέννητο Σύμπαν εἶχε παρόμοια μορφή μὲ τὴν κατάσταση ποὺ ἐπικρατεῖ καὶ σήμερα ἀκόμη στὴν καρδιά τῶν ἄστρων καὶ ὀνομάζεται πλάσμα. Τὸ πλάσμα δηλαδή εἶναι μία τέταρτη κατάσταση τῆς ὕλης, διαφορετική ἀπό τὶς ἄλλες τρεῖς τῶν ἀερίων, τῶν ὑγρῶν καὶ τῶν στερεῶν.
Στὴν ἀρχή λοιπόν τῆς Ἐποχῆς τῶν Φωτονίων ἡ ἀκτινοβολία ποὺ ὑπῆρχε στὸ Σύμπαν ἀποτελεῖτο κυρίως ἀπό φωτόνια ὑψηλῆς ἐνέργειας μὲ τὴ μορφή ἀκτίνων γάμα. Ἡ ἀκτινοβολία αὐτὴ δημιουργεῖται ἀκόμη καὶ σήμερα στὴν καρδιά τῶν ἄστρων, ἀλλά χρειάζεται χιλιάδες χρόνια, γιὰ νὰ φτάση μέχρι τὴν ἐπιφάνειά τους. Ἔτσι, ἡ ἀκτινοβολία γάμα ποὺ παράγεται στὴν καρδιά τοῦ Ἡλίου μας, γιὰ παράδειγμα, μέχρι νὰ φτάση στὴν ἐπιφάνειά του, συγκρούεται συνεχῶς μὲ τὰ σωματίδια ποὺ ὑπάρχουν στὸ ἐσωτερικό του, μὲ ἀποτέλεσμα σιγά-σιγά νὰ χάση ἕνα μεγάλο τμῆμα τῆς ἐνέργειας ποὺ ἔχει καὶ ἔτσι ὕστερα ἀπὸ χιλιάδες χρόνια φτάνει στὴν ἐπιφάνεια μὲ τὴ μορφή ὁρατῆς ἀκτινοβολίας. Διαφορετικά,δὲν θὰ μπορούσαμε νὰ δοῦμε κἄν τὸν Ἥλιο.
(Πηγή: ΙΔΡΥΜΑ ΕΥΓΕΝΙΔΟΥ/Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΗ)

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ " ΚΑΤΑΚΤΑ" ΤΟ ΛΟΥΒΡΟ

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ 'ΚΑΤΑΚΤΑ' ΤΟ ΛΟΥΒΡΟ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΟΥ ΓΕΛΑΝΤΑΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Ἡ μεγαλύτερη καὶ πιὸ σημαντική ἔκθεση γιὰ τὸν Μέγα Ἀλέξανδρο καὶ τὴν Ἀρχαία Μακεδονία πραγματοποιήθηκε στὸ Παρίσι ἀπό τὶς 13 Ὀκτωβρίου 2011 ἕως τὶς 16 Ἰανουαρίου 2012. Συνδιοργανώθηκε ἀπό τὰ μουσεῖα τοῦ Λούβρου,τῆς Θεσσαλονίκης καὶ τοῦ Δίου, μετά ἀπό 3 χρόνια μεθοδικῶν ἐργασιῶν. Περίπου μισό ἑκατομμύριο ἐπισκεπτῶν εἶδαν τὰ μοναδικὰ ἐκθέματα,γνώρισαν ἀπό κοντά , βῆμα -βῆμα τὴν ἱστορία καὶ τὸ ἔργο τῶν ἀρχαίων Μακεδόνων, ἐνημερώθηκαν γιὰ τὰ σπουδαῖα ἔργα τοῦ Φιλίππου καὶ τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου.। Σὲ μία περίοδο ἀμφισβήτησης τῆς ταυτότητας τῶν Μακεδόνων διατρανώθηκε μὲ τὸν πιὸ ἐπιστημονικό-ἱστορικό τρόπο ἡ ἑλληνικότητά τους।

Στόχος τῆς ἔκθεσης ἦταν νὰ συμβάλει σὲ μία ἀνακάλυψη τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου προβάλλοντας τὴν ἑλληνική καταγωγή του καὶ τὶς διάφορες πτυχές τοῦ μύθου του, πέρα ἀπό τὴν ἐποποιία τῶν στρατιωτικῶν του κατακτήσεων।Ὁ ἐπισκέπτης εἶχε τὴν δυνατότητα νὰ μυηθεῖ στὴν ἱστορία τῆς Ἀρχαίας Μακεδονίας διαβάζοντας στοὺς τοίχους ἐπεξηγηματικές χρονολογικές καὶ ἱστορικές ἀναφορές.Τὰ δύο τρίτα ἀπό τὰ ἐκθέματα, 627 ἔργα, προέρχονται ἀπό τὴν Ἑλλάδα καὶ πλαισιώνονται ἀπό μακεδονικές ἀρχαιότητες τῆς συλλογῆς τοῦ Λούβρου. Τὰ περισσότερα παρουσιάζονται γιὰ πρώτη φορά. Ἐντυπωσιακά ἐκθέματα εἶναι χρυσᾶ στεφάνια πολεμιστῶν, μαρμάρινη προτομή τοῦ Ἀλεξάνδρου ἀπό τὴν Πέλλα, πορτραῖτα τοῦ Φιλίππου καὶ τοῦ Ἀλεξάνδρου, ἀναπαράσταση ἐπιτύμβιου χρυσοῦ στολισμοῦ τῆς «Δέσποινας τῶν Αἰγῶν».

Εἶχα τὴν τύχη νὰ δῶ ἀπό κοντά τὴν ἔκθεση στὸ τριήμερο τῆς 28/10 ἐπισκεπτόμενος γιὰ δεύτερη φορά τὸ μουσεῖο τοῦ Λούβρου, ὅπου ἐκτίθενται θαυμαστά ἑλληνικά ἔργα μὲ γνωστότερο τὸ ἄγαλμα τῆς Ἀφροδίτης τῆς Μήλου.Ἔνιωσα δέος ,ἔνιωσα ... περήφανος βλέποντας τόσους ἀνθρώπους νὰ μελετοῦν μὲ ὑπομονή καὶ ἐνδιαφέρον ἕνα ἕνα τὰ εὑρήματα.

Ἐκτιμῶ πὼς σὲ μία περίοδο δύσκολη γιὰ τὴν χώρα μου ἐκθέσεις, ὅπως αὐτή, ἀναδεικνύουν τὴν διαχρονικότητα τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ καὶ δείχνουν στοὺς ξένους τὴν φωτεινή πλευρά μας. Παράλληλα μᾶς διδάσκει ὅτι προσπαθώντας θὰ καταφέρουμε νὰ ἀνακτήσουμε τὸ ἠθικό καὶ τὴν αὐτοπεποίθηση μας ὡς λαός.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΑΣ

Α) ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΒΡΕΤΤΑΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΙ ΤΟΥ (1912-2012)
στὸν ποιητὴ ποὺ σὲ ὅλη του τὴν ζωὴ μαχόταν
γιὰ τὸ ἦθος, τὴν ὀμορφιὰ
καὶ τὴν εἰρήνη τοῦ κόσμου.

Σὲ διάλεξί του, τὸ 1953, μὲ θέμα τὸ "Τὸ ἠθικὸ στοιχεῖο στὴν δημοτική μας ποίησι" κατέληγε:
"ὁ λαὸς αὐτὸς ποὺ τὸν προανήγγειλαν τὰ δημοτικὰ του τραγούδια, δὲν ὁλοκλήρωσε τὴν ἀποστολή του. Νομίζω πὼς ἔτσι πρέπει νὰ τελειώσω:Ἐγκληματεῖ ἐναντίον ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος, ὅποιος ταπεινώνει αὐτὸν τὸν λαό."

στὸν ποιητὴ ποὺ σεβάσθηκε τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα
καὶ ἀγωνίσθηκε γιὰ τὴν ὀρθὴ γραφή της:

Ὁ Βρεττάκος ὑπέγραψε τὴν Διακήρυξι Ἑλλήνων συγγραφέων, μὲ τὴν ὁποία ἐδήλωναν ὅτι θὰ συνεχίσουν νὰ γράφουν καὶ νὰ τυπώνουν τὰ βιβλία τους στὸ πολυτονικὸ σύστημα "μὲ σέβας πρὸς τὴν ζωντανὴ γλωσσικὴ παράδοσι καὶ τὴν πλήρη μορφὴ τῶν λέξεων, ὅπως μᾶς ἐδίδαξαν οἱ πατέρες τοῦ Δημοτικισμοῦ καὶ οἱ μεγάλοι Νεοέλληνες συγγραφεῖς."

Ὁ ἴδιος γιὰ τὴν κατάργησι τοῦ πολυτονικοῦ εἶπε: "ὅ,τι λοιπὸν ἔπλασαν αἰῶνες, στὶς 2 μετὰ τὰ μεσάνυχτα τὸ ἐγκρέμησαν 30 περίπου βουλευτές...Σκανδαλώδης, ἐπιπόλαιη πρᾶξις ἀντεθνικῆς βαρύτητας." (Ἔθνος, 8-5-1990)

Ἐργασία τοῦ μαθητοῦ μας Ἰωάννου Γεωργίου (ἐτῶν 10):
Νικηφόρος Βρεττάκος ( 1912-1991).Ποιητὴς καὶ συγγραφεὺς γεννηθεὶς εἰς τὸ χωρίον Κροκεαί τῆς Σπάρτης. Τὸ 1940 ἐτιμήθη μὲ τὸ πρῶτον βραβεῖον ποιήσεως.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΜΑΣ ΝΕΦΕΛΗΣ ΚΑΨΑΛΗ (ἐτῶν 10):

Πλούμιτσα
Πρόσμενες νὰ μὲ δεῖς ὅπως τὸ δέντρο
ποῦ κουνιέται ἀπὸ τ᾿ ἄνθη του!.. Ὅμως ὄχι!
Χρειάζεται πολὺς ἥλιος γιὰ ν᾿ ἀνθίσεις!
(Στὸ πατρικὸ του κτῆμα στὴν ὀρεινὴ Πλούμιτσα, ποὺ ἀγναντεύει τὸν Ταΰγετο, ἔζησε τα παιδικά του χρόνια καὶ τὰ τελευταῖα χρόνια τῆς ζωῆς του κι ἐκεῖ ἀναπαύεται σήμερα ὁ ποιητής. Τὸ πέτρινο σπίτι του, ἕνα μικρὸ ξωκλήσσι κι ἔνα ἀνοικτὸ θέατρο μᾶς προσμένουν. )

Δίχως ἐσέ

Δίχως ἐσὲ δὲν θἄβρισκαν
νερὸ τὰ περιστέρια
δίχως ἐσὲ δὲ θἄναβε
τὸ φῶς ὁ Θεὸς στὶς βρύσες του

Μηλιὰ σπέρνει στὸν ἄνεμο
τ᾿ ἄνθη της, στὴν ποδιά σου
φέρνεις νερὸ ἀπ᾿ τὸν οὐρανό,
φῶτα σταχυῶν κι ἀπάνω σου
φεγγάρι ἀπὸ σπουργῖτες.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΟΥ ΜΑΣ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗ ΣΩΤΗΡΙΟΥ (ἐτῶν 10)

Ἕνας μικρότερος κόσμος
Ἀναζητῶ μίαν ἀκτὴ νὰ μπορέσω νὰ φράξω
μὲ δέντρα ἢ καλάμια ἕνα μέρος
τοῦ ὁρίζοντα. Συμμαζεύοντας τὸ ἄπειρο, νἄχω
τὴν αἴσθηση: ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουνε μηχανὲς
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγες· ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουν στρατιῶτες
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγοι· ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουνε ὅπλα
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγα, στραμμένα κι αὐτὰ πρὸς τὴν ἔξοδο
τῶν δασῶν μὲ τοὺς λύκους· ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουνε ἔμποροι
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγοι σε ἀπόκεντρα
σημεῖα τῆς γῆς ὅπου ἀκόμη δὲν ἔγιναν ἁμαξωτοὶ δρόμοι.
Τὸ ἐλπίζει ὁ Θεὸς
πὼς τουλάχιστο μὲς στοὺς λυγμοὺς τῶν ποιητῶν
δὲν θὰ πάψει νὰ ὑπάρχει ποτὲς ὁ παράδεισος.

Γ) Ἡ μαθήτριά μας Ἄννα Μαρία Σαπουντζάκη μᾶς ἔστειλε τὸ κάτωθι ποίημά της:
"Κυρία Μαυροπούλου, χαίρετε!
Σας στέλνω το ποίημα μου που έλαβε την 4η θέση στον φετινό παναρσακειακό διαγωνισμό ποιήσεως".

ΑΛΥΣΙΔΕΣ
Ἁλυσίδες στὰ χέρια μου,
χαρακώνουν τὴ μέρα μου,
σ’ ἕνα αἰιώνιο κρυφτό

Ἁλυσίδες στὰ πόδια μου,
περάσαν οἱ πρόγονοι,
νὰ φύγω δὲν μπορῶ

Ἁλυσίδες στὸ στόμα μου,
τὸ ἄδικο ἔρχεται,
μὰ δὲν μπορῶ νὰ τὸ πῶ

Ἁλυσίδες στὰ μάτια μου,
ἡ ἀλήθεια μου χάνεται,
μὰ ἐσεῖς δὲν θά’ στε ἐδῶ

Ἁλυσίδες στὰ νεῦρα μου
τρελαίνουν τὰ κέντρα μου
ποιός θὰ μὲ ἀκούση ρωτῶ

Ἁλυσίδες στὸ πνεῦμα μου,
κόβουν τὸ αἷμα μου,
δὲν ἀντέχω ἄλλο ποὺ ζῶ

Θὰ σκοτωθῶ…
Ἰδαία Κολχίδου

Τὴν τελευταία λέξι σκέπτομαι μέρες τώρα. Ἄραγε, θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι μία ἄλλη λέξι; Δύο μοῦ ἔρχονται στὸν νοῦ...Ἡ ἑλληνική σκέψι πρὸς ποιά κλίνει περισσότερο;

Στὸν προβληματισμό μου αὐτὸ ἡ Ἄννα Μαρία μοῦ ἀπήντησε:
"Ἡ Ἑλληνική σκέψη σαφῶς κλίνει πρὸς τὴν λέξι ΘΑ ΑΓΩΝΙΣΤΩ, ἀλλά πόσοι ἀπό τὸ ἀναγνωστικό κοινό διαθέτουν ἑλληνική σκέψι; Μπορεῖτε, ἄν θέλετε, νὰ ἀντικαταστήσετε τὴν ἐν λόγω φράση προκειμένου νὰ δημοσιευθῆ στὴν ἱστοσελίδα (μᾶλλον, θὰ προτιμοῦσα νὰ ἀντικατασταθῆ...).... Ἔρρωσθε!".